In Titus 2:1 staat "Maar u, spreek wat bij de gezonde leer past".
2 Timotheüs 4:6 Ik word immers reeds als een plengoffer uitgegoten en het tijdstip van mijn heengaan is aanstaande. 7 Ik heb de goede strijd gestreden. Ik heb de loop tot een einde gebracht. Ik heb het geloof behouden. 8 Verder is voor mij weggelegd de krans van de rechtvaardigheid die de Heere, de rechtvaardige Rechter, mij op die dag geven zal. En niet alleen mij, maar ook allen die Zijn verschijning hebben liefgehad.
13 Breng, wanneer u komt, de reismantel mee die ik in Troas bij Karpus achtergelaten heb, en de boeken, vooral de perkamenten.
 
Dit zijn typerende verzen, het is het einde van de loopbaan van Paulus (mijn heengaan is aanstaande en ik heb het geloof behouden) want 2 Timotheüs is de allerlaatste brief die Paulus geschreven heeft. In onze vertaling staat "Ik" vooraan, in het Grieks niet, het gaat niet om Paulus.
Het gaat om:
- de (goede) strijd
- de loop (ten einde gebracht)
- het geloof (behouden)
 
Vanavond kijken we naar:
- de plaatsing van de brieven in de tijd
- de personen Timotheüs en Titus
 
Hoite geeft aan dat hij het mooie brieven vindt om te lezen, wel direct. Er staan ook onderwerpen in die je niet in een late brief zou verwachten:
- Er wordt 2x verwezen naar een profetie over Timotheüs (1 Tim. 1:18 en 1 Tim. 4:14)
- Er wordt gesproken over opzieners, oudsten, diakenen (alleen in zijn laatste brieven en in Fil. 1:1), de termen komen ook voor in Jakobus en Petrus (in veel gemeenten met onze visie is men in deze ambten erg terughoudend).
 
Alleen in Timotheüs en Titus wordt er gesproken over de gezonde leer.
 
Wanneer zijn deze brieven geschreven?
Allereerst een overzicht van het geheel van het Nieuwe Testament.
1) de aankondiging van de geboorte van de Here Jezus
2) de 12-jarige Jezus
3) de aanvang van Zijn bediening op 30-jarige leeftijd tot 33 jaar
4) het lijden, sterven, de opstanding en de hemelvaart van Jezus Christus
5) het boek Handelingen met de hemelvaart en de geschiedenis hierna
6) Het Nieuwe Testament eindigt met de Wederkomst van Christus
 
Parallel lopen de 7 brieven van de apostelen en de 7 brieven van Paulus, met als achtergrond de wederkomst van de Here Jezus Christus
Daarna zou de wederkomst, de heerschappij en het Koningschap van Christus aangebroken kunnen zijn  zoals beschreven in het boek Openbaring.
Na Handelingen 28 had Openbaring kunnen volgen, maar dat heeft niet plaatsgevonden, de Heer kon niet terugkomen vanwege het ongeloof van Israël.
De Here Jezus sprak over de toekomende eeuw, dat is waar Openbaring verder gaat (Openbaring is historische toekomst!).
Handelingen 1:11 die (twee mannen in witte kleren) ook zeiden: Galilese mannen, waarom staat u omhoog te kijken naar de hemel? Deze Jezus, Die van u opgenomen is naar de hemel, zal op dezelfde wijze terugkomen als u Hem naar de hemel hebt zien gaan.
 
Hier wordt gesproken over opgenomen en terugkomen.
De discipelen vroegen: Handelingen 1:6: Heere, zult U in deze tijd voor Israël het Koninkrijk weer herstellen?
 
Zij bedoelden ook, wordt U nu tot Koning gekroond?
De Here Jezus zegt: Handelingen 1:8 maar gij zult kracht ontvangen, wanneer de heilige Geest over u komt, en gij zult mijn getuigen zijn te Jeruzalem en in geheel Judea en Samaria en tot het uiterste der aarde.
De kracht die zij ontvingen was heilige Geest. Zij werden Zijn getuigen. Dit staat niet in de gebiedende maar in de toekomende tijd, het was een belofte.
Zij zouden uitgaan naar Jeruzalem, Judea en Samaria en tot het uiterste der aarde. Dit gebeurde in de Handelingen. Het Nieuwe Verbond was met het huis van Juda en Israël, dat geldt voor Jood en heiden, zij zijn dus een onderdeel van Israël.
Handelingen 2 betreft de verkondiging in Jeruzalem.
Handelingen 7 gaat over Stefanus en de vervolging die hierna ontstaat, waardoor er een verstrooiing naar Judea en Samaria plaatsvindt, waar de gelovigen het evangelie verkondigen, zie Handelingen 8-12. Paulus wordt geroepen (Handelingen 9) door de Here.
Handelingen 13 Saulus wordt Paulus en God heeft hem gesteld tot een licht en verkondiger tot het uiterste der aarde (Hand. 13:47).
 
Als dit getuigenis geloofd was, waren de tijden der verademing aangebroken en was de Here Koning geworden, maar het volk is niet tot geloof gekomen.
In Handelingen 28 zet de Here God een punt achter de geschiedschrijving en met Zijn volk.
Dan openbaart de Here de verborgenheid/het geheimenis (wat voor ons dus een geopenbaard geheimenis is!). Er komt een tussentijd, waar wij ons nu in bevinden.
Schematisch: Handelingen |--------------tussentijd -------------- | Openbaring
 
De plaatsing van de brieven van Paulus
De 7 vroege brieven en 4 gevangenschapsbrieven zijn te plaatsen binnen het raam van het boek Handelingen.
M.b.t. de latere brieven van Paulus gaat het dan om:
Efeze                    }
Filippenzen         } geschreven in
Kolossenzen      } gevangenschap
Filemon               }
Hierna komt Paulus tijdelijk vrij en schrijft 1 Timotheüs en Titus daarna wordt hij weer gevangen genomen en schrijft als laatste brief 2 Timotheüs. Deze brieven zijn niet te plaatsen binnen Handelingen.
 
Handelingen 27 spreekt over de reis van Paulus richting Rome. In Hand. 27:37 staat dat er 276 zielen op het schip waren. 276 dagen is de duur van een gemiddelde zwangerschap. Na de geschiedenis van Handelingen begint er nieuw leven. Na de schipbreuk komen zij op Malta (ook vertaald met Milete = honing) aan. Net als de aankomst in het beloofde land, vloeiende van melk en honing.
Hierna gaat Paulus door naar Rome.
Handelingen 28:12          te Syracuse bleven we 3 dagen
Handelingen 28:13          de 2e dag kwamen ze aan in Puteoli
Handelingen 28:14          7 dagen bij de broeders en daarna naar Rome
Handelingen 28:15          Paulus ontmoet de broeders uit Rome op de Appiusmarkt en de Drie Tabernen
Er staat dat Paulus moed vatte, daarbij zal hij gedacht hebben aan datgene wat de Here hem had gezegd in Handelingen 23:11 En de volgende nacht stond de Heere bij hem en zei: Heb goede moed, Paulus, want zoals u in Jeruzalem van Mijn zaak getuigd hebt, zo moet u ook in Rome getuigen.
Paulus moet getuigen als gevangene.
Handelingen 28:17          na 3 dagen roept Paulus de voornaamste Joden bijeen.
Handelingen 28:23          Vanuit de Wet van Mozes en de Profeten legt Paulus het Koninkrijk Gods uit, biedt dit aan
Handelingen 28:28          Als men niet luistert, wordt de zaligheid aan de heiden gezonden
Handelingen 28:30          Paulus blijft 2 jaar in zijn eigen gehuurde woning en ontving allen en schreef in die tijd de brieven aan Efeze, Filippenzen, Kolossenzen en Filemon
Handelingen 28:31          Paulus predikte het Koninkrijk van God vrijmoedig en ongehinderd, de mensen komen naar hem, in Filippenzen staat dat de hele keizerlijke wacht de boodschap hoorde (Fil. 1:13)
 
Verkondiging van het koninkrijk van God in Handelingen.
De eerste keer van verkondiging is Handelingen 1:3 door de Here Jezus
                De tweede keer is bij de vraag of de Here het Koninkrijk herstelt in Handelingen 1:6
                De voorlaatste keer is in Handelingen 28:23
De laatste keer is Handelingen 28:31
 
Het gaat over het toekomende koninkrijk.
 
In Kolossenzen 1:13 spreekt Paulus over het overgezet zijn in het koninkrijk van de Zoon Zijner liefde, in Kolossenzen 1:12 over de erfenis van de heiligen in het licht, in Kolossenzen 3:3 dat ons leven verborgen is met Christus in God. Dit alles spreekt over het (huidige) hemelse koninkrijk.
 
Waar is Paulus geweest na Handelingen 28 (dit kunnen we allemaal niet zeker weten, maar wel proberen na te gaan).
Filippenzen 2:19 En ik hoop in de Heere Jezus Timotheüs spoedig naar u toe te sturen, opdat ook ik goedsmoeds mag zijn als ik van uw zaken weet. 20 Want ik heb niemand van gelijke gezindheid, die oprecht voor uw zaken zorg zal dragen. 21 Want zij zoeken allen hun eigen belangen, niet die van Christus Jezus. 22 En u kent zijn beproefdheid, dat hij met mij gediend heeft in het Evangelie, zoals een kind met zijn vader. 23 Hem hoop ik dus ogenblikkelijk te sturen, zodra ik mijn zaken kan overzien. 24 Maar ik vertrouw in de Heere dat ik ook zelf spoedig zal komen.
 
Dit was waarschijnlijk aan het einde van de 2-jarige periode van Handelingen 28.
 
1) Toen Paulus vrij was gekomen, ging hij waarschijnlijk eerst naar Filemon (zie Filemon 1:22) in Kolosse of Laodicea, wat in Oost-Turkije ligt
2) Daarna langs Efeze
3) Vervolgens naar Fillippi in Macedonië - daar is waarschijnlijk 1 Timotheüs geschreven
4) In Titus 1:5 staat "ik heb u op Kreta achtergelaten"
5) In Titus 3:12 staat "beijver u naar mij te komen in Nikopolis" - daar is waarschijnlijk de brief aan Titus geschreven
6)  wellicht is Paulus daarna in Korinthe geweest (zie 2 Tim. 4:20), Erastus was in Korinthe gebleven
7) in 2 Timotheüs 4:20 staat Paulus Trofimus in Milete ziek had achtergelaten (sommige uitleggers zeggen dat Paulus mogelijk nog naar Spanje is geweest)
8) 2 Timotheüs 4:13 Breng, wanneer u komt, de reismantel mee die ik in Troas bij Karpus achtergelaten heb, en de boeken, vooral de perkamenten.
Wellicht is Paulus hier gevangen genomen of al naar Rome gereisd, vers 13 duidt op een overhaast weggaan (de reismantel, de boeken en perkamenten waren nl. achtergelaten).
Hier ligt een mooi beeld m.b.t. het afleggen van de mantel met Elia en Elisa. Timotheüs zou de taak van Paulus gaan overnemen.
(Let wel:  je kunt alleen van schaduwbeelden spreken als het beeld waar (gebeurd) is).
 
Het karakter van de laatste gevangenschap is anders:
2 Timotheüs 2:9 Daarvoor lijd ik verdrukkingen en draag zelfs boeien als een misdadiger. Maar het Woord van God is niet gebonden.
Paulus spreekt echter over trouw, liefde en geloof in de brief.
 
De brieven aan Timotheüs en Titus staan bij ons bekend als de pastorale brieven, dit is pas sinds zo'n 150 jaar, men vindt dit herderlijke brieven.
De brieven zijn geschreven als persoonlijke brieven aan Timotheüs en Titus, dus niet aan gemeenten/gelovigen die onder de leiding vallen.
Het zijn brieven op niveau! Van dienstknecht tot dienstknecht.
Zij moeten zorgdragen voor gelovigen en met alle gevaren die er dreigen van b.v. afval.
Paulus schrijft aan hen
1)            1 Tim. 1:2            mijn oprechte zoon in het geloof            }
2)            1 Tim. 1:18          mijn zoon Timotheüs                               }
3)            2 Tim. 1:2            mijn geliefde zoon                                    }  er staat in de grondtekst kind
4)            2 Tim. 2:1            mijn zoon                                                    } in de mannelijke vorm
5)            Titus 1:3               mijn oprechte zoon                                  }
 
Aan Filemon schrijft Paulus dat Onesimus zijn geestelijk voortgebrachte zoon (grondtekst kind) is, Filemon 1:10.
Dat geldt ook voor ons, wij zijn geestelijk verwekte kinderen van Paulus!
 
Over Timotheüs
Zijn naam betekent: God vererend. Time=eer en Theus=God.
Zijn naam komt 24x in het Nieuwe Testament voor, waarvan 8x in de late brieven.
De 1e keer is in
Handelingen 16:1 En hij kwam in Derbe en in Lystre aan. En zie, er was daar een zekere discipel van wie de naam Timotheüs was, de zoon van een gelovige Joodse vrouw, maar van een Griekse vader; 2 van wie een goed getuigenis gegeven werd door de broeders in Lystre en Ikonium. 3 Paulus wilde dat die met hem mee zou gaan; en hij nam hem bij zich en besneed hem omwille van de Joden die in die plaatsen woonden, want zij wisten allen dat zijn vader een Griek was.
 
Er was een zeker discipel, in dit geval is een discipel ook een gelovige, hoe kan hij dan voortgebracht zijn door Paulus?
Handelingen 14:5 En toen er een oploop ontstond, zowel van heidenen als van Joden, met hun leiders, om hen smadelijk te behandelen en te stenigen, 6 vluchtten zij, toen dit tot hen doorgedrongen was, naar de steden van Lycaonië, namelijk Lystre en Derbe, en de omgeving ervan. 7 En zij verkondigden daar het Evangelie.
 
Paulus predikte met de broeders in Lystre en Derbe en, waarschijnlijk is Timotheüs tot geloof gekomen tijdens/na deze prediking. Tussen Handelingen 14 en Handelingen 16 zit een flinke tijd.
 
Paulus noemt Timotheüs:
- kind
- discipel
- helper
- mede-arbeider
- broeder
- dienstknecht van Christus Jezus
 
Een geestelijk kind van jou wordt ook je broeder/zuster. In het Grieks is dit respectievelijk adelfos en adelfa. Dit woord is afgeleid van baarmoeder, geestelijke gezien hebben we dezelfde oorsprong, dit kun je niet veranderen, dat geldt ook in de gemeente!
 
Over Titus
Zijn naam betekent geëerd, eerwaardig, verpleger of ook wilde duif.
Zijn naam komt 13x voor (in 12 verzen), niet in Handelingen.
Galaten 2: 1 Daarna ging ik, na verloop van veertien jaar, weer naar Jeruzalem, samen met Barnabas, en ik nam ook Titus mee. 2 En ik ging op grond van een openbaring, en ik legde hun het Evangelie voor dat ik verkondig onder de heidenen; en afzonderlijk aan hen die in aanzien waren, opdat ik niet misschien tevergeefs zou lopen of gelopen hebben. 3 Maar zelfs Titus, die bij mij was, werd niet gedwongen zich te laten besnijden, hoewel hij een Griek was.
 
Titus was dus een Griek. Hij hoefde niet te worden besneden, denk aan de geschiedenis in Handelingen 15. Hij zal een lange tijd bij Paulus geweest zijn.
De duif is een beeld van Israël, het besneden volk. De wilde duif is een beeld van de onbesneden Griek/heiden.
 
Paulus noemt Titus:
- kind
- broeder
- medestander
- medewerker
 
2 Timotheüs 4:3 Want er zal een tijd komen dat zij de gezonde leer niet zullen verdragen, maar dat zij zullen zoeken wat het gehoor streelt, en voor zichzelf leraars zullen verzamelen overeenkomstig hun eigen begeerten.
 
Aan het einde van de Handelingen wordt het geheimenis via Paulus aan ons bekendgemaakt. Na deze bekendmaking is dit bezonken in de gezonde leer.
 
Titus 2:11 Want de zaligmakende genade van God is verschenen aan alle mensen,
 
De brieven aan de Kolossenzen en Efeziers vormen het kader van het geheimenis.
De laatste 3 brieven van Paulus geven de waarheden m.b.t. het geheimenis aan en wat dit betekent voor de praktijk, de gezonde leer.
Het gaat over gelovigen, trouw, het Woord van God, de wandel, dwaalleraars die uit het spoor der waarheid gaan.